Çocuklara Kitap Okuma Alışkanlığı Kazandırma Önerileri
Eğitimin odağına kimi aldıysak onun ilgisine, yaşına, merakına uygun kitap seçilir.
Farklı kültürler dikkate alınmalıdır. Karadeniz’de yaşayan bir çocukla, Ege’de yaşayan bir
çocuğun tercihleri aynı olmayabilir. Bu nedenle bunlar dikkate alınmalıdır.
Çocuklar neyi sevip sevmediklerini söyler, çocukları dinlemeliyiz.Kitabın “ İfadeleri açık mı? Temiz bir anlatım var mı? dikkat edilmedir.
Kitapta anlatılanlarla günlük hayatla ilişki kurabiliyor muyuz?
Ulusal ve evrensel değerlere hizmet ediyor mu? Ulusal ve evrensel değerden kastedilen
hoşgörü, iş kalitesi, girişimcilik gibi 21. yüzyıl insani değerleri kapsıyor mu buna dikkat
edilmeli.
Eğer çeviri bir kitap inceliyorsak çeviri dili ve çevirmenin tarzı önemlidir.
Eleştirel düşünmeye ve sorgulamaya yönlendirmelidir.Bir çocuk kitabı için estetik ve görsel zenginlik çok önemlidir. Resimleyenlere dikkat etmelisiniz.
Sayfa kalitesi ve kitabın içeriğindeki resim-yazı dağılımı yaş grubu için çok önemlidir.
Yazı puntosu ve satır aralığı yaş grupları için çok önemlidir. Artık birçok çocuk kitabının
arkasında yaş aralığı belirtiliyor, buna dikkat ederek seçebilirsiniz.Kitap okumak ödev değildir. Lütfen “ödevin var mı kitap da mı yok ?” gibi kitap=ödev çağrışımı yapacak ifadeleri kullanmamaya dikkat edelim. Kitap okumayı sevmek bir süreçtir.Hemen olmayabilir ama bizler yine de elimizden gelen her şeyi yapmalıyız.
Bu süreçte evde birlikte yapabileceğiniz önerilirimiz şunlardır.
Bir okuma zamanı belirleyin. Ailedeki herkes için uygun olacak bir okuma zamanı seçin. Bu zaman, çocuğunuzun uyku vaktinden hemen önce olabilir. Günde sadece 20 dk okuma zamanı yapsanız bile yeterlidir.
Bir okuma yeri seçin. Evde herkesin rahat olabileceği bir yeri, okuma köşesi olarak belirlemek, herkesin okuduğu kitaptan zevk almasını sağlar. Oturma odasındaki koltuğunuzu veya akşam yemeği masanızı kısa süreliğine bu etkinlik için kullanabilirsiniz.
Birlikte kitap okuyun. Evinizde kitap okuma saatleri düzenleyin. Pes etmeyin, belkş bir hafta belki bir ay sonra ama elbet çocuğunuz size katılacaktır. Okuma saatleriniz keyifli hale getirebilirsiniz. Her seferinde dönüşümlü olarak belirlediğiniz bir kişi, ailenin geri kalanına kitap okuyabilir. Sonra okuduklarınızla ilgili konuşabilirsiniz.
Dinleyicilere interaktif bir okuma deneyimi yaşatın. Dinleyicileri kitap okuma eylemin içine katın. Okumaya başlamadan önce, kitabın başlığından, yazarından ve varsa çizerinden biraz bahsedin ve onlara kitabın tam olarak ne ile ilgili olabileceği gibi çeşitli sorular sorun. Okudukça da hikayenin nasıl ilerleyebileceğini beraber tartışın. Ayrıca etkileyici bir ses tonu kullanarak kitaba olan ilgiyi artırmaya çalışın.
Evinizi okunacak materyallerle doldurun. Kitaplar, dergiler, gazeteler, yemek kitapları, hobi kitapları, çizimli kitaplar ve daha fazlası gibi pek çok türde ve yapıda okunacak şey çocuğunuzun etrafında bulunsun.
Çocuğunuz sizi kitap okurken görsün. Eğer çocuğunuz sizin bir şeyler okuduğunuzu görürse kendisi de bundan ilham alacaktır.
Büyük kardeşler, küçüklere kitap okusun. Yaşı daha büyük olan çocuğunuzun kendine olan güveni, kardeşine kitap okumasıyla artacaktır. Ayrıca kardeşler arasındaki sosyal bağın güçlenmesi için de faydalı bir etkinlik olur.
Dönemsel rutinler oluşturun. Çocuğunuzun okula her sene başlayacağı dönemde tekrar okuması için belli bir kitabı olsun veya özel bir kitabı her yaz tatilinde tekrar okusun. Bu gibi tatlı gelenekler, okuma deneyimlerini daha zevkli hale getirecektir.
Çocuğunuzun seveceği kitap türlerini keşfetmesimi sağlayın. Favori kitaplarını yakın çevresinde bulundurun. Yeni bir okur olarak çocuğunuzun kendine güveninin gelmesi ve okuma akıcılığı kazanması için en sevdiği kitapları yakınında bulundurun. Böylece istediği zamanlarda favori kitaplarını rahatça okuyabilecek ve okumayı daha çok sevecekler.
Her çocuk bir bireydir. Büyüklerinin ve anne babalarının istediklerini yapmak zorunda değillerdir.
Biz evde okuyoruz ama çocuğumuz okumuyor.” Ona biraz zaman verin. Siz evde okuma alanları düzenledikçe bir süre sonra o da okumaya başlayacaktır.
Her insanın sevdiği tarz farklıdır. Çocuğunuza da fırsat verin, kendisi seçsin.
Kitap okumak ödev değildir ! Okumanın farklı bir durum olduğu anlatılmalıdır. 15 sayfalık bir kitabı bir günde 3 defa okumak hiçbir şey kazandırmaz !!
Okuduğu kitaplardan size önermesini isteyin, sizde o kitabı okuyup aramızda konuşun. Evet sizde çocuk kitapları okuyun. Bu çok hoşlarına gidecektir.
Evdeki kitaplığınız, televizyonunuzdan büyük olsun ! Daha dikkat çekeceğinden emin olabilirsiniz.
Siz telefonunuzla oynarken çocuğunuzdan kitap okumasını beklemeyin. Çünkü çocuklar sevdikleri insanlara benzemek isterler..
Antalya doğumlu Esra Bulut, Hacettepe Üniversitesi Sınıf Öğretmenliği Bölümünü bitirmiştir.Antalya'da özel bir okulda sınıf öğretmeni olarak çalışmakta, aktif olarak da Yaratıcı Drama Eğitmenliği ve Çocuklarla Felsefe Eğitmenliği yapmaktadır. Lise yıllarından beri yazı yazan Esra Bulut üç yıldır çocuk kitapları üzerine çalışmaktadır. 2022 yılının Şubat ayında Mutlu Hayvanlar Ormanı serisinin ilk kitabı olan Üstümdeki Uykucu adlı kitabı yayınlanmıştır. Bunun yanında yazımı devam bir romanı bulunmaktadır.Yakın zamanda çekimleri başlayacak olan bir kısa film senaryosu da yazmıştır.
